منبع کویل دار یا منبع کویلی موتورخانه چیست؟ این سوال بسیاری از افرادی است که در زمان انتخاب تجهیزات گرمایشی مرکزی آب این نوع منبع را به آنها پیشنهاد می‌دهند. منبع کویل دار یا آبگرمکن غیر مستقیم یکی از تجهیزات اصلی برای گرم کردن آب مکان‌های درمانی، اداری و حتی مسکونی است و در مقایسه با آبگرمکن‌ها کارآمدی بسیار مطلوب‌تری دارد.
منبع کویل دار چیست؟
در پاسخ به پرسش منبع کویل دار یا منبع کویلی موتورخانه چیست؟ باید گفت که این منبع یک نوع مبدل حرارتی برای گرم کردن و گرم نگه داشتن آب در ساختمان‌های اداری، صنعتی، درمانی یا مسکونی است و از تجهیزات اصلی موتورخانه به شمار می‌اید. این منبع ساختار بسیار ساده‌ای دارد و از یک مخزن با یک لوله مسی به نام کویل تشکیل شده است. در این مخزن دمای آب سرد شهری در تماس غیر مستقیم با آب گرم بویلر بالا می‌رود و آب درون منبع گرم می‌شود. پس از آن سیالات خروجی از بویلر به این کویل مسی پمپاژ شده و در نهایت آب گرم شده به سوی مصرف‌کننده‌ها ارسال می‌شود. این منبع در واقع کارکردی مشابه با ابگرمکن‌های معمولی دارد، ولی به جای شعله برای گرم کردن آب، از آب برای گرمایش بهره می‌گیرد.
مزایای استفاده از منبع کویل دار یا منبع کویلی موتورخانه چیست؟
منبع کویل دار یا منبع کویلی یکی از تجهیزات ضروری موتور‌خانه‌ها برای گرم کردن آب است که مزایای بسیار زیادی را به مصرف‌کننده‌ها ارائه می‌دهد. مهمترین مزایای نصب این منبع در ساختمان‌های مسکونی و صنعتی عبارت است از:
- این منبع تک جداره بوده به همین دلیل تعمیر راحت و آسانی دارد.
- لوله‌های این منبع از جنس مس بوده و از این‌رو افت و کاهش حرارتی در آن بسیار پایین است.
- اگر یکی از کویل‌ها آسیب ببیند، آب گرم همچنان برقرار است.
- یکی از مزایای مهمی که این منبع ارائه می‌دهد، این است که در مقایسه با دیگر سیستم‌های حرارتی انتقال حرارتی بالاتری دارد.
- در صورت نیاز به تمیزی، می‌توان آن را به راحتی شستشو کرد.
اجزای منبع کویلی
منبع کویل دار ساختار پیچیده‌ای ندارد و از چندین قطعه مانند مخزن، پایه، کویل، جدا کننده، بوشن و … تشکیل شده است که در ارتباط با هم عملیات گرم کردن آب و انتقال آب گرم را انجام می‌دهند. مهمترین اجزای این منبع شامل عناصر زیر می‌شود:
مخزن
مخزن اصلی‌ترین بخش این منبع است که در دو حالت افقی و عمودی وجود دارد و با توجه به فضای در دسترس محیط نصب از نوع افقی یا عمودی آن استفاده می‌شود. این منبع از جنس فولاد ضد زنگ بوده و ضخامت ورقه فولادی هم با توجه به فشار دمای کاری و ضریب خوردگی آب تعیین می‌شود.
پایه
پایه منبع کویل دار با توجه به نوع منبع متفاوت است. در منابع افقی پایه‌ها به صورت شاسی و زیر سری مثل منابع دو جداره تولید می‌شوند، ولی در نوع عمودی پایه به مخزن وصل است. پایه‌ها در هر دو نوع افقی یا عمودی با هدف نگاه داشتن منابع کویلی به کار گرفته می‌شوند.
جدا کننده
جدا کننده یکی از اجزای منبع کویلی است که بسیاری افراد نمی‌دانند که جداکننده منبع کویل دار با منبع کویلی موتورخانه چیست. این بخش یک عدسی از جنس چدن است که با هدف جداسازی مسیر لوله‌های کویل و رفت و برگشت به کار می‌رود و عملیات تفکیک را با استفاده از یک جداره یا لاستیک آب‌بندی انجام می‌دهد.
کویل
کویل اصلی‌ترین جز این نوع منابع بوده که یک حلقه مسی حلقوی یا U شکل بوده که روی صفحه سوراخ‌دار جوش داده شده و به وسیله یک صفحه فلزی فاصله لوله‌ها با یکدیگر حفظ می‌شود.
بوشن ها
بوشن‌ها برای انتقال آب شهری و رفت و برگشت آب گرم مصرفی روی مخزن وصل شده‌اند. همچنین انواع تجهیزات ضروری منبع کویل دار مثل ترمومتر، شیر اطمینان، فشار سنج، شیر تخلیه و … هم روی بوشن‌ها وصل می‌شود.
تفاوت منبع دوجداره و منبع کویل دار یا منبع کویلی موتورخانه چیست؟
منبع دوجداره و منبع کویل دار هر دو از تجهیزات گرمایشی آب در ساختمان‌های صنعتی یا مسکونی هستند که هر یک ویژگی‌های منحصر به فردی داشته و تفاوت‌های زیادی با هم دارند. در پاسخ به پرسش تفاوت منبع دو جداره با منبع کویل دار یا منبع کویلی موتورخانه چیست؟ بهتر است اول به شباهت این دو بپردازیم و سپس در مورد تفاوت‌‌ها صحبت کنیم.
این دو منبع کارکرد یکسانی دارند و هر دو با هدف گرم کردن بهداشتی در مکان‌های مختلف نصب می‌شوند. نحوه کارکرد این دو منبع بدین صورت است که آب گرم از بویلر وارد مخزن کویلی یا دو جداره می شود، سپس آب سرد درون مخزن مورد نظر دمای آب گرم را در طی فرآیند تبادل حرارتی به خود می‌گیرد و در طی یک عملیات غیرمستقیم آب سرد گرم می‌شود. اما این دو منبع با وجود عملکرد و وظیفه مشابه تفاوت‌هایی با هم دارند. مهمترین تفاوت‌های این دو مخزن عبارتند از:
تفاوت در ساختار
مهمترین تفاوت این دو در ساختار آنها است. منبع دوجداره از دو مخزن استوانه‌ای شکل که به هم جوش داده شده‌اند، تشکیل شده است و عملیات تبادل حرارتی هم بوسیله این دو استوانه انجام می‌گیرد؛ به نحوی که درون یک مخزن آب سرد و درون مخزن دیگری آب گرم وجود دارد و در نتیجه تلاقی آب این دو منبع و فرایند تبادل حرارتی، دمای آب سرد بالا رفته و گرم می‌شود. ولی در مخزن کویل دار تمام این عملیات فقط درون یک منبع اتفاق می‌افتد.
بازده حرارتی
این دو مخزن بازده حرارتی یکسانی دارند و میزان بازدهی حرارتی در هر دو منبع تا ظرفیت ۶۰۰ لیتر است. اما اگر ظرفیت آب از این ظرفیت بیشتر شود، بازدهی مخزن دو جداره پایین می‌آید، ولی منبع کویل دار این مشکل را ندارد و در صورتی،که ظرفیت بالاتر از ۶۰۰ رود، تبادل حرارتی آن تغییری نمی‌کند؛ از این‌رو یک گزینه عالی و مقرون به صرفه از لحاظ بازدهی حرارتی است و سبب صرفه‌جویی در مصرف انرژی و در نتیجه هزینه کم سوخت خواهد شد.
قیمت
تفاوت دیگر منبع کویل دار و دوجداره در قیمت آنها است، قیمت منبع کویلی بسیار کمتر از دوجداره بوده و علت آن هم مجهز بودن به کویل‌های مسی و صفحات چدنی است. همچنین هزینه تعمیر و نگهداری منابع کویل دار گران‌تر از مخزن دار است؛ زیرا مس در مجاورت آب رسوب کرده و این رسوب‌ها باید با اسیدشویی از بین بروند که همین امر سبب پوسیدگی لوله‌های مسی می‌شود که مجبور به تعویض کویل‌های مسی خواهیم شد.
سخن پایانی
در پاسخ به سوال منبع کویل دار یا منبع کویلی موتورخانه چیست؟ باید گفت که منابع کویل دار یکی از تجهیزات ضروری تاسیسات گرمایشی آب هستند که برای گرم کردن مرکزی آب در ساختمان‌های مسکونی و صنعتی به کار گرفته می‌شوند. این تجهیزات هزینه کمتر و کارآمدی مطلوب‌تری در مقایسه با سایر وسایل گرمایشی برای گرم کردن آب دارند. با استفاده از این منابع دغدغه‌ای بابت آب گرم وجود ندارد؛ زیرا این منبع بی‌وقفه و به طور یکنواخت آب گرم را در تمام ساختمان توزیع می‌کند.
